Chuyên Đề KHTN 8 Kết Nối Tri Thức Bài 11 Muối

– Công thức phân tử muối gồm có cation kim loại và anion gốc acid.

– Quy tắc gọi tên: Tên kim loại (hóa trị, đối với kim loại nhiều hóa trị) + tên gốc acid

– Một số phương pháp điều chế muối:

+ Dung dịch acid tác dụng với base: Acid + Base → Muối + H₂O.

+ Dung dịch acid tác dụng với oxide ase: Acid + Oxide Base → Muối + H₂O.

+ Dung dịch acid tác dụng với muối: Acid + Muối → Acid mới + Muối mới.

+ Oxide acid tác dụng với dung dịch base: : Oxide acid + Base → Muối + H₂O.

+ Dung dịch muối tác dụng với dung dịch muối: Muối + Muối → Muối mới + Muối mới.

– Tính tan của muối – Cách nhớ

+ Theo gốc acid chloride (AgCl, PbCl₂ không tan); nitrate (tan hết); sulfate (BaSO₄, PbSO₄ không tan); carbonate (kết tủa hết trừ K₂CO₃, Na₂CO₃).

+ Theo kim loại: Na, K, $NH_4^ + $ (tan hết); Ca, Ba (CO₃, SO₄ kết tủa), Ag (chỉ tan với AgNO₃), còn lại hầu như kết tủa.

– Tính chất hóa học của muối: KL + Muối → Muối mới + KL mới (KL mạnh hơn đẩy KL yếu hơn)

+ Dung dịch muối tác dụng với kim loại: KL + Muối → Muối mới + KL mới (KL mạnh hơn đẩy KL yếu hơn).

+ Muối tác dụng với dung dịch acid: Aicd + Muối → Muối mới +Acid mới (ĐK: có ít nhất một chất là khí, ít tan, không tan).

+ Dung dịch muối tác dụng với base: Base + Muối → Muối mới + Base mới (ĐK: có ít nhất một chất là khí, ít tan, không tan).

+ Dung dịch muối tác dụng với muối: Muối + Muối → Muối mới + Muối mới (ĐK: có ít nhất một chất là ít tan, không tan).

– Phản ứng trao đổi là phản ứng trong dung dịch giữa muối với acid, base, muối trong đó hai hợp chất tham gia phản ứng trao đổi với nhau những thành phần cấu tạo của chúng để tạo ra những hợp chất mới.

– Điều kiện để phản ứng trao đổi trong dung dịch xảy ra là sản phẩm tạo thành ít nhất một chất không tan, ít tan, chất khí, ….

– Sơ đồ mối liên hệ giữa các hợp chất vô cơ

Điểm khác nhau giữa thành phần phân tử của acid (chất phản ứng) và muối (chất sản phẩm) là phần tử mang điện dương (cation).

Điểm chung của các phản ứng ở Bảng 11.1 là đều có sự thay thế ion H+ của acid bằng ion kim loại.

Tên kim loại (hoá trị, đối với kim loại có nhiều hoá trị) + tên gốc acid.

Potassium sulfate: K₂SO₄;

Sodium hydrogensulfate: NaHSO₄;

Sodium hydrogencarbonate: NaHCO₃;

Sodium chloride: NaCl;

Sodium nitrate: NaNO₃;

Calcium hydrogenphosphate: CaHPO₄;

Magnesium sulfate: MgSO₄;

Copper(II) sulfate: CuSO₄.

AlCl₃: aluminium chloride;

KCl: potassium chloride;

Al₂(SO₄)₃: aluminium sulfate;

MgSO₄: magnesium sulfate;

NH₄NO₃: ammonium nitrate;

NaHCO₃: sodium hydrogencarbonate.

– Một số phương trình hoá học của phản ứng tạo thành muối KCl:

2K + 2HCl → 2KCl + H₂

KOH + HCl → KCl + H₂O

K₂O + 2HCl → 2KCl + H₂O

K₂CO₃ + 2HCl → 2KCl + CO₂ + H₂O.

– Một số phương trình hoá học của phản ứng tạo thành muối MgSO₄:

Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂

Mg(OH)₂ + H₂SO₄ → MgSO₄ + 2H₂O

MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O

MgCO₃ + H₂SO₄ → MgSO₄ + CO₂ + H₂O.

1.

+ Ống nghiệm 1:

Hiện tượng: Đinh sắt tan dần, có lớp kim loại màu đỏ bám ngoài đinh sắt; Dung dịch trong ống nghiệm nhạt màu dần.

Phương trình hoá học: Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu.

+ Ống nghiệm 2:

Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa trắng.

Phương trình hoá học: BaCl₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ + 2HCl.

+ Ống nghiệm 3:

Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa trắng.

Phương trình hoá học: BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄ + 2NaCl.

+ Ống nghiệm 4:

Hiện tượng: Xuất hiện kết tủa xanh, dung dịch nhạt màu dần.

Phương trình hoá học: CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂ + Na₂SO₄.

2. Một số tính chất hoá học của muối:

– Dung dịch muối có thể tác dụng với một số kim loại tạo thành muối mới và kim loại mới. Ví dụ: Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu.

– Muối có thể tác dụng với một số dung dịch acid tạo thành muối mới và acid mới. Sản phẩm của phản ứng tạo thành có ít nhất một chất là chất khí/ chất ít tan/ không tan … Ví dụ: BaCl₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ + 2HCl.

– Dung dịch muối tác dụng với dung dịch base tạo thành muối mới và base mới, trong đó có ít nhất một sản phẩm là chất khí/ chất ít tan/ không tan … Ví dụ: CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂ + Na₂SO₄.

– Hai dung dịch muối tác dụng với nhau tạo thành hai muối mới, trong đó có ít nhất một muối không tan hoặc ít tan. Ví dụ: BaCl₂ + Na₂SO₄ → BaSO₄ + 2NaCl.

– Tính chất của oxide:

+ Oxide base tác dụng với acid tạo thành muối và nước. Ví dụ:

CaO + 2HCl → CaCl₂ + H₂O.

+ Oxide acid tác dụng với dung dịch base tạo thành muối và nước. Ví dụ:

SO₂ + 2NaOH → Na₂SO₃ + H₂O.

– Tính chất của acid:

+ Tác dụng với kim loại tạo thành muối và khí. Ví dụ:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂.

+ Tác dụng với base tạo thành muối và nước. Ví dụ:

HCl + NaOH → NaCl + H₂O.

+ Tác dụng với oxide base tạo thành muối và nước. Ví dụ:

H₂SO₄ + Na₂O → Na₂SO₄ + H₂O.

+ Tác dụng với muối tạo thành muối mới và acid mới. Ví dụ:

H₂SO₄ + BaCl₂ → BaSO₄ + 2HCl.

– Tính chất của base:

+ Tác dụng với acid tạo thành muối và nước. Ví dụ:

Ca(OH)₂ + H₂SO₄ → CaSO₄ + 2H₂O.

+ Tác dụng với oxide acid tạo thành muối và nước. Ví dụ:

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O.

+ Tác dụng với dung dịch muối tạo thành muối mới và base mới. Ví dụ:

Ca(OH)₂ + Na₂CO₃ → CaCO₃ + 2NaOH.

Người ta thường dùng NH₄Cl, vì nó dễ bị phân hủy bởi nhiệt tạo HCl (Hòa tan gỉ kim loại) và NH₃ (khử các oxide kim loại).

a) Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

b) Đặt khối lượng đinh sắt ban đầu là x gam; đinh sắt lúc sau là y gam; số mol Fe phản ứng là a mol

m_{Fe sau} – m_{Fe bd} = m_Cu – m_{Fe pu}

⇒ y – x = 64a – 56a

⇒ $a = \;\frac{{y – x}}{8}$ (mol)

⇒ ${m_{Cu}} = 64a = 64.\frac{{y – x}}{8} = 8\left( {y – x} \right)$

Trong dạ dày, có chứa dung dịch HCl. Người bị đau dạ dày là người có nồng độ dung dịch HCl cao làm dạ dày bị bào mòn. NaHCO₃ dùng để chế thuốc đau dạ dày vì nó làm giảm hàm lượng dung dịch HCl có trong dạ dày nhờ phản ứng: NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂ + H₂O

Dưới áp suất khí quyển 1atm thì nước sôi ở 100^oC. Nếu cho thêm một ít muối ăn vào nước thì nhiệt độ sôi cao hơn 100^oC. Khi đó luộc rau sẽ mau mềm, xanh và chín nhanh hơn là luộc bằng nước không. Thời gian rau chín nhanh nên ít bị mất vitamin.

1

B

1

A

1

B